Ο ευαίσθητος λυράρης των Αστερουσίων!

Αφηγείται η σύζυγος του Ελευθερία

Γεννήθηκε το 1913 στο Μεσοχωριό. Ήταν πολύ αγαπητός άνθρωπος σε όλη την περιοχή μας. Ιδιαίτερα στην Εθιά είχε πάρα πολλούς φίλους. Δεν γινότανε τίποτα εκεί, βάφτιση, αρραβώνας, γάμος ή παρέα και να μην τόνε καλέσουνε. Λύρα έμαθε στου Φουστάνη, σ’ αυτόν τον ξακουστό λυράρη από την Πόμπια. Μια φορά είχε έρθει ο Φουστάνης εδώ στον γάμο του δικηγόρου του Νταγκωνάκη, που είχε βαφτισμένο τον άντρα μου.

Αυτός λοιπόν μίλησε στον Φουστάνη και του είπε: «μια χάρη θέλω, κύριε Φουστάνη, να μου κάμεις. Εδώ έχω ένα φιλιοτσάκι που έχει μεγάλη μανία με την λύρα και θέλει να μάθει. Μπορείς να του δείξεις»; και αυτός του απάντησε: «Ευχαρίστως να έρθει την τάδε του μηνός στην Πόμπια να με βρει και αν έχει όρεξη, θα το κρατήσω το παιδί να ξεκινήσουμε».

Πήγε λοιπόν ο άντρας μου στην Πόμπια. Ήταν τότε δεκάξι χρονών. Την ώρα που έφτασε, ο Φουστάνης ήτανε στον φούρνο γιατί ζυμώναμε. Εκεί λοιπόν γυρίζει και του λέει μια στιγμή ο Φουστάνης: «Για έλα δά παέ, Κωστάκι, να φέρεις το λυράκι σου να πεις και της γυναίκας μου να φέρει και το δικό μου να κάμομε μια πρόβα να ιδούμε ίντα θα γενεί» πάει λοιπόν, φέρνει την λύρα του, παίζει ο Φουστάνης μια κοντυλιά, ακούει ο άντρας μου «Για παίξε δά και συ, Κωστάκι, να δούμε»; και την ήπαιξε «απταίστως».

Και του λέει ο Φουστάνης: «Κάτσε, παιδί μου! Κάτσε μα θα μάθεις». Λένε μάλιστα ότι του ‘πε και μια μαντινάδα:

Θε μου και δώσε μου φτερά
ως είναι η όρεξη μου,
Είπα το και ξανάπα το
να σε χαρώ, Κωστή μου!

Η καλλιτεχνική δραστηριότητα του Λυρατζάκι αρχίζει προπολεμικά. Όπως βλέπουμε από την αφήγηση της συζύγου του, ήταν μαθητής του Φουστάνη και αυτό είναι κάτι που το επιβεβαιώνει και ο γιός του Φουστάνη Κώστας και μάλιστα τονίζει την στενή φιλία που είχε ο πατέρας του με τον Λυρατζάκη.

Ακούγοντας να παίζουν πηδηχτό και ο Παντελής Σταυρουλάκης και ο Ζαχαρίας Μελεσσανάκης και φυσικά ο Δημητράκης, Γιαχνής, Τσικιντήρης, Καδιανάκης, Καλλέργης κ.α, διαπιστώνουμε ότι κατά το πλείστον απηχούν τον Λυρατζάκη. Εντονότερα αυτό παρατηρείτε στον Εθιανό πηδηχτό και σε μικρότερο βαθμό, στις κοντυλιές .

Αυτό που προσδίδει ιδιαίτερη σημασία στον ιστορικό ρόλο του Λυρατζάκη είναι η μεγάλη απήχηση που είχε στις τοπικές κοινωνίες της περιοχής του. Ο πηγαιμός του στην Εθιά ή το Ροτάσι ήταν ένα μεγάλο γεγονός. Μαζί με τον Καρκαβάτσο αποτέλεσαν μια ιδιότυπη ζυγιά, σύμβολο για τα ανατολικά Αστερούσια και τουλάχιστον για σαράντα χρόνια. Αξιοζήλευτη καλλιτεχνική συμπεριφορά σε απόλυτη συνάφεια με το ήθος και την ιδιοσυστασία της κοινωνίας που υπηρέτησαν.

Πηγή: “Αστερούσια – Μουσικές Φωτογραφίες” Σάββας Πετράκη

Δείτε τον και ακούστε τον στο YouTube :

  1. Παπαδάκης Κώστας (Λυρατζάκι) Εθιανός
  2. Παπαδάκης Κώστας (Λυρατζάκι) Σούστα
  3. Λυρατζάκης – Μαλεβυζιώτης
  4. Κωνσταντίνος Παπαδάκης ή Λυρατζάκι – Συρτός Χανιώτης